letnie miesiące
zielona herbata
też letnia
w powietrzu zapach
czystego i białego
prześcieradła bzu
na ciemnym nieboskłonie
sprytny kot
czmycha pomiędzy chmurami
zabawa w słońcu
rozprasza promienie
między żaluzjami
od strony ogrodu
zacumował
Wielki Wóz
rajska jabłoń
wiedzie do grzechu
listki figowe
pod ciepłym
kożuchem mleka
usnął czarny kot
źdźbła traw liście drzew
pada słoneczny blask
lśnią kolorami
wiejski gościniec
miska białego ryżu
skoro świt
wonne maliny
krzewy bzu czy jaśminu
zmysły chłoną
na wodzie
łagodnie układają się
nenufary
dźwięk cykad
wibruje w rytmie dnia
melodii nocy
dostojne szczyty
pokryte wiecznym śniegiem
biją się o nie mgły
morze świetlików
delikatne mgławice
lecą do portu
fot. z archiwum autorki
Małgorzata Wielgosz: należy do Polskiego Stowarzyszenia Haiku. W 2005 roku ukończyła filologię polską na UMCS w Lublinie, gdzie obroniła pracę magisterską pt. „Haiku – poetycki żart w różnych kulturach”. W 2007 roku – Szkołę Aktorską i Telewizyjną SPOT w Krakowie, uzyskując zawód aktora. Jako doktorantka na UMCS prowadziła zajęcia dydaktyczne z estetyki japońskiej w literaturze Zachodu. W 2014 r. otrzymała stypendium Prezydenta Miasta Lublin dla osób zajmujących się twórczością artystyczną i upowszechnianiem kultury na realizację projektu artystycznego „Haiku o Lublinie. Lublin w wierszach i fotografii”, obejmującego: przeprowadzenie warsztatów literackich (układania haiku) i fotograficznych, zorganizowanie wystawy „Lubelskie impresje. Fotografie-haiku” oraz wydanie książki: Haiku o Lublinie. Lublin w wierszach i fotografii, red. M. Wielgosz, Lublin 2015. Wzięła udział w 27 konferencjach naukowych, w tym w 14 międzynarodowych. Obecnie pracuje w Klubie Osiedlowym Miniatura w Lublinie.
Artykuły o haiku:
- M. Wielgosz, Z czego śmieje się Japończyk, a z czego Polak. Sposoby konstruowania żartu w dalekowschodnich miniaturach poetyckich, [w:] Zrozumieć humor. Humor. Teorie – Praktyka –Zastosowania, red. A. Kwiatkowska, S. Dżereń-Głowacka, Piotrków Trybunalski 2009, t. 2, s. 317-330.
- M. Wielgosz, Haiku – literacka postać medytacji, poezja milczenia, językowej ascezy, The Polish Journal of the Arts and Culture. Milczenie i ekspresja w filozofii Wschodu, red. R. Szuksztul, P. Tendera, Kraków 2012, t.2, s. 29-48.
- M. Wielgosz, Medytacyjny odbiór rzeczywistości w polskiej literaturze i fotografii, [w:] Obrazy dookoła świata. Postrzeganie i prezentowanie kultur w dobie transkulturowości, red. J. Bielska-Krawczyk, S. Kołos, M. Mateja, Toruń 2013, s. 301-311.
- M. Wielgosz, „Smutek rzeczy” czy melancholijny uśmiech. O odczytywaniu nastrojów i walorów estetycznych w dalekowschodnich utworach poetyckich oraz ich współczesnych imitacjach, Czytanie Literatury 2014, s. 153-185.
Prelekcje wygłoszone na temat haiku:
- „Nie widzę drzewa, nie wiem jakie to kwiaty – czy tylko zapach” (Matsuo Bashō). Kategorie ushin (z umysłem) – mushin (bez umysłu) w japońskiej koncepcji przestrzeni na konferencji pt. „Doświadczanie przestrzeni”, 15-16.05.2008, Gniezno, organizator: Uniwersytet im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.
- Z czego śmieje się Japończyk, a z czego Polak. Sposoby konstruowania żartu w dalekowschodnich miniaturach poetyckich na międzynarodowej konferencji pt. „Humor. Teoria. Praktyka. Zastosowania”, 29-31.05.2008, Piotrków Trybunalski, organizator: Akademia Świętokrzyska.
- Teatralna medytacja w ruchu. Taniec butō, a wiersz haiku, waka i literatura turpistyczna na międzynarodowej konferencji pt. „Literacki obraz teatru tańca”, 12-14.11.2009, Lublin, organizator: UMCS w Lublinie.
- „Smutek rzeczy” i melancholijny uśmiech w dalekowschodnich utworach poetyckich oraz ich współczesnych imitacjach na konferencji pt. „Nowoczesne melancholie”, 25.11.2010, Katowice, organizatorzy: Wyższa Szkoła Zarządzania Ochroną Pracy w Katowicach i Akademia Techniczno-Humanistyczna w Bielsku Białej.
- Ze Wschodu księżyc, z Zachodu słońce. Medytacyjny odbiór rzeczywistości w polskiej literaturze i fotografii na konferencji pt. „Obrazy kultur świata – w języku, w sztuce, w mediach”, 14.04.2011, Toruń, organizator: Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.
- Haiku – literacka postać medytacji, poezja milczenia, językowej ascezy na międzynarodowej konferencji pt. „Rzeczywistość – Ekspresja – Milczenie w filozofii i kulturze Wschodu”, 21-22.09.2011, Kraków, organizator: Uniwersytet Jagielloński w Krakowie.
- Kategorie ushin (z umysłem) – mushin (bez umysłu) w japońskiej koncepcji przestrzeni na konferencji pt. „Kulturowe koncepcje przestrzeni”, 24.09.2011, Wrocław, organizator: Uniwersytet Wrocławski.
- Biały tygrys – zwierzęciem Zachodu, błękitny smok – Wschodu. O obrazowaniu za pomocą symboli i barw w odmiennych kręgach kulturowych na konferencji pt. „Obraz – pojęcie, natura, miejsce, fenomen”, 21-22.10.2011, Łódź, organizator: Akademia Sztuk Pięknych w Łodzi.
- „Buddo, Chrystusie nadaremnie się ukrywasz w tylu wcieleniach.” Epifania w haiku na konferencji pt. „Sztuka a religia. Zależności – zbieżności – konflikty”, 14.05. 2013, Lublin, organizator: UMCS w Lublinie.
Tags: haiku, Małgorzata Wielgosz
